PHÒNG CHỐNG BỆNH THỦY ĐẬU
Hiện nay thời tiết đang giao mùa, độ ẩm không khí rất cao là môi trường thuận lợi cho một số bệnh truyền nhiễm bùng phát và lây lan, đặc biệt là bệnh Thủy đậu bắt đầu xuất hiện và ngày càng tăng nhanh tại các khu vực dân cư đông đúc như nhà trẻ , mẫu giáo , trường học …Tính đến ngày 28/02/2023 trên địa bàn huyện Đam Rông xuất hiện 01 ổ dịch tại trường Mầm non Bằng Lăng xã Rô Men với 08 trường hợp mắc. Hiện tại sức khỏe các trường hợp mắc Thủy đậu bình thường và khu vực xung quanh nơi ở, tại trường học không có các trường hợp mắc. Tuy nhiên theo dự báo trong thời gian tới số ca mắc tiếp tục tăng cao trên địa bàn.
Thủy đậu là một bệnh truyền nhiễm lành tính có khả năng lây lan rất mạnh, do virus Varicella - Zoster gây ra. Virus Varicella - Zoster thuộc họ virus herpes, khi nhiễm lần đầu (nhiễm virus Varicella - Zoster tiên phát) gây nên bệnh Thủy đậu. Bệnh sẽ khỏi nhanh nếu được phát hiện sớm và điều trị đúng. Thủy đậu chủ yếu xuất hiện ở lứa tuổi trẻ em (90% số trường hợp mắc bệnh là trẻ em), tuy nhiên người trưởng thành cũng vẫn có thể mắc Thủy đậu. Trẻ em dưới 2 tuổi là đối tượng có nguy cơ cao nhất.
Triệu chứng của bệnh Thủy đậu: Các triệu chứng của Thủy đậu điển hình xuất hiện trong vòng từ 10 tới 21 ngày sau khi bị phơi nhiễm với virus. Dấu hiệu đầu tiên xuất hiện thường là cảm giác cơ thể không khỏe, sau đó sẽ biểu hiện các triệu chứng sau: Đau người, sốt, cảm thấy cực kỳ mệt mỏi, dễ bị kích thích, mất cảm giác ngon miệng và đau đầu.
Trong vòng 01 hoặc 02 ngày, ban Thủy đậu sẽ xuất hiện. Quá trình tiến triển của ban Thủy đậu gồm ba pha:
- Pha đầu tiên trên cơ thể sẽ xuất hiện hồng ban, ban dạng sẩn, xuất hiện rất nhanh và ngứa, số lượng có thể từ 250 tới 500 trên khắp cơ thể. Trong trường hợp nặng ban có thể hình thành cả trong miệng, mắt, hậu môn hoặc cơ quan sinh dục.
- Sau vài ngày, những ban này hình thành những mụn nước nhỏ chứa đầy dịch (các nang), tồn tại khoảng một ngày trước khi vỡ và giải phóng dịch ra xung quanh.
- Pha cuối cùng, những chỗ mụn nước vỡ ra khô lại, rồi đóng vảy.
Các ban Thủy đậu với các giai đoạn khác nhau xuất hiện đồng thời, xen kẽ, ban ở vị trí này lành thì lại xuất hiện ban ở vị trí khác, và khả năng lây lan virus Varicella - Zoster chỉ kết thúc khi toàn bộ ban trên cơ thể khô và đóng vảy hết.
Bệnh thủy đậu có thể dẫn đến các biến chứng rất nguy hiểm như Nhiễm trùng da, Nhiễm trùng huyết, Viêm não, Suy thận...
Ảnh minh họa
Cách chăm sóc và phòng bệnh
Cách phòng chống tốt nhất là tiêm vắc xin phòng Thủy đậu, tiêm một liều duy nhất 0,5ml cho trẻ từ 01 – 12 tuổi. Đối tượng từ 13 tuổi trở lên tiêm 02 liều, cách nhau từ 06 – 10 tuần. Khi tiêm chủng cần chú ý những điều sau:
+ Việc tiêm vắc xin phòng Thủy đậu không chỉ tiêm với trẻ em, là đối tượng chính của bệnh này, mà còn ở cả người lớn. Những người lớn khi mắc bệnh cũng gặp nhiều biến chứng nguy hiểm, thậm chí còn nặng hơn cả trẻ nhỏ nên tiêm vắc xin là biện pháp an toàn nhất và hoàn toàn cần thiết. Phụ nữ trước khi có ý định mang thai từ 02-03 tháng cần đi tiêm vắc xin để bảo vệ sức khỏe cả mẹ và bé.
+ Không tiêm vắc xin phòng Thủy đậu khi đang sốt hoặc bị bệnh nhiễm khuẩn cấp tính, người mẫn cảm với các thành phần của vắc xin, người bị thiếu hụt miễn dịch bẩm sinh hoặc mắc phải, phụ nữ đang mang thai.
- Trong khi dịch bệnh có mặt ở khắp nơi thì cách ly với nguồn bệnh là một biện pháp an toàn giúp ngăn chặn lây lan. Không nên đưa trẻ đến những nơi có nguồn bệnh hoặc những nơi nguy cơ lây nhiễm cao khác. Không nên đến những chỗ đông người như bến xe, bến tàu… Trong trường hợp bắt buộc phải đến những nơi kể trên cần đeo khẩu trang y tế, vệ sinh sạch sẽ bằng xà phòng diệt khuẩn ngay sau đó.
- Ngoài ra, bố mẹ cần đảm bảo cho trẻ ăn uống đầy đủ dưỡng chất, nâng cao sức đề kháng, vệ sinh cơ thể, giữ tay sạch sẽ, tránh nguồn lây bệnh.
- Bố mẹ cũng có thể tăng cường hệ miễn dịch cho bé bằng cách cho bé sử dụng các loại thực phẩm chức năng giúp nâng cao sức đề kháng và hệ thống miễn dịch. Ưu điểm nếu đã được tiêm vắc xin phòng Thủy đậu thì đại đa số từ 80-90% có khả năng phòng bệnh tuyệt đối. Tuy nhiên, cũng còn khoảng 10% còn lại là có thể bị Thủy đậu sau khi tiêm chủng, nhưng các trường hợp này cũng chỉ bị nhẹ, với rất ít nốt đậu, khoảng dưới 50 nốt và thường là không bị biến chứng.
- Thời gian ủ bệnh của thuỷ đậu là từ 01-02 tuần sau khi tiếp xúc với bệnh nhân, do đó, nếu một người chưa được tiêm vắc xin phòng Thuỷ đậu mà có tiếp xúc với bệnh nhân Thuỷ đậu, trong vòng 03 ngày ta có thể tiêm vắc xin phòng Thủy đậu thì vắc xin có thể phát huy tác dụng bảo vệ ngay sau đó giúp phòng ngừa Thủy đậu
Điều trị bệnh Thủy đậu cho trẻ
- Cách ly trẻ: Nếu trẻ mắc bệnh Thủy đậu cần cách ly trẻ với những người khác. Tất cả đồ dùng cá nhân của trẻ như bát đũa, khăn mặt, bàn chải đánh răng … phải dùng riêng.
- Vệ sinh chăm sóc trẻ: Rửa tay và cắt ngắn móng tay cho trẻ. Trẻ nhỏ phải cho mang bao tay để tránh cào gãi vào các nốt Thủy đậu.
- Cần giữ vệ sinh cho trẻ bằng cách: Dùng nước ấm và khăn mềm thấm nước lau người cho trẻ, lau rửa nhẹ nhàng, tránh làm trợt các nốt thủy đậu. Sau đó dùng khăn khô thấm khô người và mặc quần áo cho trẻ.
- Đối với khẩu phần ăn hàng ngày cần cho trẻ ăn uống đầy đủ dinh dưỡng, ăn thức ăn mềm, dễ tiêu hóa như cháo, súp, uống nhiều nước như nước lọc, nước canh và ăn thêm hoa quả bổ sung vitamin như cam, chuối,…
Hiện nay, Trung tâm Y tế Đam Rông đang tiếp tục triển khai công tác điều tra, xác minh thông tin, tuyên truyền về bệnh Thủy đậu cho phụ huynh học sinh, giáo viên; Hướng dẫn phụ huynh học sinh, giáo viên cách phòng bệnh và chăm sóc trẻ khi đã mắc bệnh Thủy đậu; Cách ngâm, rửa dụng cụ tiếp xúc tại lớp học bằng dung dịch khử khuẩn Cloramin B. Đơn vị đã tiến hành phun khử khuẩn bằng Cloramin B toàn bộ khu vực Trường mầm non Bằng Lăng.
TRẦN ĐĂNG LƯU (TTYT Đam Rông)