VIÊM PHỔI Ở TRẺ EM – CÁCH ĐIỀU TRỊ
Viêm phổi là căn bệnh hay gặp ở trẻ nhỏ và là nguyên nhân chủ yếu khiến trẻ phải nhập viện. Sau khi trẻ được điều trị, các bác sĩ dặn tái khám theo lịch. Tuy nhiên, rất nhiều cha mẹ đã không thực hiện lịch hẹn này.
Trẻ em có thể tử vong do viêm phổi
Viêm phổi thường gặp ở trẻ dưới 5 tuổi, đặc biệt là trẻ dưới 2 tháng tuổi, là nhóm tuổi có nguy cơ mắc và tử vong do viêm phổi cao nhất. Thông tin ghi nhận có khoảng 16% trẻ tử vong dưới 5 tuổi do viêm phổi và ước tính cứ 35 giây có một trẻ chết vì viêm phổi trên thế giới.
Bệnh xảy ra quanh năm chủ yếu lây truyền qua đường hô hấp. Nguyên nhân gây viêm phổi thay đổi tùy theo lứa tuổi, bao gồm virus, vi khuẩn, nấm, ký sinh trùng. Các tác nhân gây bệnh hay gặp: Streptococcus Pneumoniae, Hemophilus Influenzae type B, Staphylococcus Aureus, Streptococcus Group B, Mycoplasma Pneumoniae, Respiratory Syncytial virus, Influenza virus, Adenovirus…
Nếu được điều trị phù hợp, thường viêm phổi sẽ hồi phục trong khoảng thời gian từ 1 - 2 tuần. Viêm phổi do tác nhân không điển hình hay viêm phổi do siêu vi kéo dài lâu hơn, hết hoàn toàn triệu chứng trong khoảng 4 - 6 tuần.
Tuy nhiên, trẻ càng nhỏ tỷ lệ tử vong do viêm phổi càng cao. Đa số các trường hợp viêm phổi là do virus gây ra và không có thuốc điều trị đặc hiệu. Xử lý bệnh chủ yếu dựa vào chăm sóc đúng cách và giải quyết triệu chứng (sốt, ho, ngạt mũi…).
Chăm sóc trẻ sơ sinh
Cần thực hiện nghiêm túc chỉ định của bác sĩ
Nếu tình trạng bệnh nhẹ hoặc qua giai đoạn nguy hiểm, các bác sĩ sẽ chỉ định trẻ điều trị ngoại trú và kê đơn thuốc cho trẻ.
Cha mẹ cần chú ý thực hiện đúng chỉ định của các bác sĩ bao gồm: Cho trẻ uống kháng sinh thích hợp theo đúng chỉ dẫn của bác sĩ. Không tự ý mua kháng sinh cho trẻ uống. Cần đưa trẻ đến khám lại bao gồm tái khám theo hẹn và khám lại ngay lập tức khi trẻ trở nặng.
Vấn đề tái khám khi điều trị viêm phổi ở trẻ em thường được các bác sĩ chỉ định để đánh giá xem thuốc kháng sinh này có hiệu quả tốt hay không. Ngay trong trường hợp tốt nhất (trẻ thở trở lại bình thường, hết sốt, ăn - bú khá hơn) trẻ cũng cần phải tiếp tục cho uống kháng sinh đủ thời gian là 5 ngày. Sau 2 ngày tái khám, nếu trẻ còn thở nhanh, thầy thuốc sẽ cho trẻ dùng một loại kháng sinh cần thiết khác hoặc cho trẻ nhập viện điều trị.
Chăm sóc đúng cách, trẻ uống thuốc đúng sẽ nhanh khỏi và bình phục (trẻ không sốt, ăn uống bình thường, không ho…) nên cha mẹ chủ quan không tái khám cho trẻ. Điều này là sai lầm, vì vậy, cha mẹ cần thực hiện tái khám theo lịch hẹn của bác sĩ để được đánh giá cụ thể sức khỏe sau điều trị của trẻ.
Cần nhập viện ngay khi trẻ có các dấu hiệu sau
Những dấu hiệu cho biết bệnh của trẻ đã trở nặng, cần nhập viện ngay: Thở khó khăn (thở nhanh hơn - mạnh hơn, thở co lõm lồng ngực), trẻ không thể uống được nước, trẻ trở nên mệt hơn, nôn nhiều, ăn uống kém.
Lời khuyên của bác sĩ
Viêm phổi là bệnh rất phổ biến ở trẻ em dưới 5 tuổi, nếu không được phát hiện, chữa trị sớm và đúng cách trẻ rất dễ tử vong. Phòng ngừa bệnh viêm phổi ở trẻ em là vô cùng quan trọng. Cho trẻ được bú mẹ ít nhất trong 6 tháng đầu và có chế độ dinh dưỡng đầy đủ, hợp lý.
Trẻ bị viêm phổi chủ yếu do trẻ bị nhiễm từ cộng đồng (trong gia đình hoặc bên ngoài). Tạo cho trẻ có môi trường sống trong lành: Không khói thuốc lá và các ô nhiễm khác. Tránh tiếp xúc đám đông, đặc biệt người ốm có dấu hiệu hắt hơi, sổ mũi, đau họng, ho…, chủ động phòng ngừa: Đeo khẩu trang khi cần, rửa tay thường xuyên. Trẻ cần được tiêm chủng đầy đủ và đúng lịch theo quy định. Tiêm chủng là biện pháp phòng bệnh đặc hiệu, nhằm tạo cho trẻ có miễn dịch chủ động chống lại bệnh tật khi bị lây nhiễm, góp phần tạo nên cơ thể khỏe mạnh, giảm nguy cơ viêm phổi và các bệnh tật khác.
BS Ka Sum ( CDC Lâm Đồng)