Các dấu hiệu ung thư vòm họng giai đoạn đầu có thể dễ phát hiện
Ung thư vòm họng được coi là một trong những căn bệnh nguy hiểm và khó có thể chữa trị dứt điểm. Làm thế nào để phát hiện bệnh tình sớm để kịp thời chữa trị. Những dấu hiệu ung thư vòm họng giai đoạn đầu có thể phát hiện ra mà không cần tới bệnh viện.
Ung thư vòm họng là gì
Ung thư vòm họng được coi là loại bệnh lý ác tính, do các tế bào ở khu vực vòm họng, ngay phía sau mũi bị tổn thương gây nên. Ung thư vòm họng là loại ung thư phổ biến, thường gặp trong các loại ung thư vùng cổ, mặt và đầu. Nó xếp thứ 4 trong danh sách các loại ung thư nói chung. Căn bệnh này đến nay vẫn chưa có một nghiên cứu cụ thể nào về nguyên nhân gây bệnh và phương pháp chữa trị cũng chưa hoàn toàn triệt để. Bệnh lý có tỉ lệ mắc bệnh khá cao tại các nước Đông Nam Á một phần là do môi trường ô nhiễm, thói quen sinh hoạt và thói quen ăn uống. Ở Việt Nam, tỉ lệ người mắc bệnh ung thư vòm họng cao hơn rất nhiều so với các bệnh ung thư khác.
Việc phát triển bệnh lý được chia ra làm 4 giai đoạn chính: Giai đoạn đầu, giai đoạn trung gian, giai đoạn tiến triển và giai đoạn cuối. Thông thường thì bệnh có thể dễ dàng điều trị ở giai đoạn đầu và giai đoạn trung gian, mặt khác bệnh phát triển tới giai đoạn cuối sẽ rất khó điều trị khỏi và thậm chí còn có nguy cơ gây ra các hư tổn tới các bộ phận khác có liên quan như gan, phổi hay xương.
Tuy nhiên, hầu hết các dấu hiệu ung thư vòm họng giai đoạn đầu khá giống với các triệu chứng bệnh viêm họng, ho thông thường nên việc phát hiện sớm bệnh tình để kịp thời điều trị khá khó khăn.
Một số yếu tố khách quan có thể là nguyên nhân gia tăng khả năng mắc bệnh ung thư vòm họng như: môi trường sống bị ô nhiễm từ khói bụi, các chất độc hại, ăn uống các đồ ăn tươi sống mang nhiều mầm bệnh hay các loại thức ăn muối (dưa cà muối, cá muối, trứng muối,...), sử dụng các chất kích thích gây tổn thương nặng đến họng (thuốc lá, bia rượu,...), bệnh cũng có thể là do di truyền, tuổi già,...
Có một số yếu tố nguy cơ gây ung thư vòm họng
Các yếu tố môi trường
Nghề nghiệp thường xuyên tiếp xúc với khói, bụi, môi trường kém thông khí, hoá chất (đặc biệt là các hydrocacbon thơm), ăn nhiều cá muối và các thức ăn lên men (dưa, trứng, các loại củ) được xem là những yếu tố nguy cơ cao gây mắc bệnh ung thư vòm họng.
Thuốc lá, rượu cũng được xem là yếu tố nguy cơ gây mắc bệnh này.
Yếu tố di truyền: các nghiên cứu về di truyền học gần đây cho thấy có liên quan giữa mất gen ức chế u ở những bệnh nhân ung thư vòm họng
Dấu hiệu ung thư vòm họng giai đoạn đầu
Thống kê cho thấy, phần lớn các ca bệnh đều được phát hiện rất muộn khi đã ở giai đoạn cuối nên tỷ lệ chữa khỏi đối với căn bệnh này là rất thấp. Các triệu chứng bất thường ở bệnh ung thư vòm họng giai đoạn đầu thường rất khó nhận biết, thường hay bị nhầm lẫn với các bệnh thông thường ở tai - mũi -họng nên dễ gây ra sự chủ quan và không khám chữa kịp thời.
Tuy nhiên, người bệnh vẫn có thể phát hiện ra bệnh sớm nếu chú ý được các dấu hiệu bệnh sau đây:
Người bệnh bị ngạt 1 bên mũi
Đây là dấu hiệu đầu tiên và điển hình nhất có thể nhận biết trong giai đoạn mới chớm của ung thư vòm họng. Ban đầu người bệnh sẽ bị ngạt mũi một bên, lâu dần là cả hai bên và xuất hiện hiện tượng thường xuyên chảy nước mũi, có thể chảy cả máu mũi.
Bệnh nhân hay bị đau đầu
Ở giai đoạn khởi phát, người bệnh thường hay bị đau đầu dai dẳng. Bệnh càng nặng bệnh nhân càng bị đau đầu dữ dội và liên tục theo từng cơn.
Cổ họng đau rát, mất tiếng, tiếng bị khàn
Ở giai đoạn ban đầu của bệnh, các khối u đang bắt đầu phát triển một cách không rõ ràng nhưng lại có thể gây tổn thương tới các tế bào lành tính ở vùng họng, các khối u đè nén lên các cơ quan, hạch bạch huyết dẫn tới tình trạng đau rát cổ họng và dần dần khiến tiếng người bệnh bị khàn.
Đặc biệt, để phân biệt triệu chứng ung thư vòm họng với các bệnh viêm họng thông thường thì ta có thể xác định dựa trên vùng họng bị đau rát. Khi người bệnh bị ung thư vòm họng thì khả năng cao các khối u sẽ tập trung tại 1 vùng cố định chứ không lan rộng ra cả vòm họng. Bên cạnh đó, tình trạng này còn có thể kéo dài hơn 3 tuần không khỏi mặc dù có sử dụng các loại kháng sinh trị viêm.
Người bệnh thường có biểu hiện ho ra đờm, ngạt mũi,...
Một số triệu chứng khác
- Bệnh nhân ho có đờm: ho dai dẳng, mặc dù đã dùng thuốc nhưng không khỏi dứt điểm;
- Góc hàm nổi hạch;
- Tai bị ù: giai đoạn đầu có thể bị ù tai, lùng bùng. Khi bệnh tiến triển sang giai đoạn sau tai ngày càng ù hơn, nghe kém đi.
Phương pháp phòng ngừa bệnh ung thư vòm họng
Ung thư vòm họng là căn bệnh nguy hiểm không chỉ cho hệ hô hấp mà còn ảnh hưởng không nhỏ tới các nhóm hệ khác trong cơ thể. Ngoài ra, bệnh lý còn có thể xuất hiện ở bất kỳ đối tượng nào và xuất hiện một cách tiềm ẩn nhưng vẫn gây ra các tổn thương cả về mặt sức khỏe lẫn tinh thần cho người bệnh.
Ung thư vòm họng giai đoạn đầu nếu được phát hiện sớm và được điều trị kịp thời thì sẽ tăng cơ hội sống cho bệnh nhân thêm từ 5 - 10 năm, hoặc có thể được chữa khỏi hoàn toàn. Tuy nhiên trường hợp này rất hiếm.
Ngoài ra, việc tìm hiểu các phương pháp có thể phòng ngừa căn bệnh quái ác này cũng cần được mỗi chúng ta quan tâm. Dưới đây là một số biện pháp phòng ngừa bệnh mà bất cứ cá nhân nào cũng có thể thực hiện được:
Từ bỏ thói quen hút thuốc lá, tiêu thụ đồ uống có cồn cũng như các chất kích thích khác.
Thiết lập chế độ ăn khoa học: cung cấp nguồn dinh dưỡng dồi dào cho cơ thể luôn luôn là việc cần thiết để nuôi dưỡng một cơ thể khỏe mạnh tuy nhiên không phải tất cả những loại thực phẩm đều tốt. Các loại thực phẩm tươi sống hoặc đồ muối (dưa cà muối, cá muối,...) nên được hạn chế tiêu dùng nhất có thể, bổ sung nhiều vitamin và khoáng chất từ các loại rau củ quả,...
Điều chỉnh thói quen ăn uống gây hại như: thường xuyên ăn đồ ăn quá nóng, đồ chiên rán quá nhiều dầu mỡ, đồ nướng chứa nhiều chất ung thư,...
Chăm chỉ tập luyện thể dục, thể thao giúp tăng cường sức đề kháng, đẩy lùi nhiều bệnh tật.
Chú ý các vấn đề liên quan đến tai mũi họng: nếu có các triệu chứng bệnh từ tai mũi họng thì nên điều trị sớm và dứt điểm, tránh trường hợp bệnh tình trở nặng sang mãn tính hay gây các biến chứng tới các bộ phận khác.
Hãy kiểm tra sức khỏe định kỳ theo sự hướng dẫn từ các y bác sĩ có chuyên môn.
Ka Sum – Kim Cúc - CDC Lâm Đồng