Ăn uống khoa học là 'liều thuốc vàng' ngăn bệnh không lây nhiễm
Theo các chuyên gia, bệnh không lây nhiễm (BKLN) như bệnh tim mạch, đái tháo đường, cao huyết áp… đang gia tăng nhanh và trở thành gánh nặng lớn đối với hệ thống y tế và chất lượng cuộc sống người dân. Thực tế cho thấy nhiều người chưa nhận thức đầy đủ tầm quan trọng của dinh dưỡng hoặc chưa biết cách xây dựng chế độ ăn hợp lý để phòng bệnh.
Bệnh không lây nhiễm - kẻ giết người thầm lặng
Chế độ ăn uống thiếu lành mạnh – ăn nhiều muối, nhiều đường, nhiều chất béo bão hòa – cùng lối sống ít vận động chính là những yếu tố nền tảng làm tăng nguy cơ mắc BKLN ở Việt Nam. Dinh dưỡng không đơn thuần là việc ăn uống đủ chất mà là yếu tố tác động dài hạn tới khả năng phòng bệnh và sức khỏe toàn diện. Chế độ ăn uống khoa học, lành mạnh cộng với vận động thường xuyên sẽ giúp mỗi người có một trái tim khỏe mạnh, từ đó giảm thiểu rất nhiều nguy cơ bệnh tật.
Bữa ăn hàng ngày nên có sự cân đối giữa đạm động vật và đạm thực vật
Để hỗ trợ phòng chống BKLN, chuyên gia đưa ra các lời khuyên thiết thực như sau:
Giảm muối và natri: Nhiều người dùng quá nhiều muối, nước chấm, thực phẩm chế biến sẵn – dẫn tới nguy cơ tăng huyết áp và tim mạch. Việc giảm lượng muối là bước đầu thiết yếu.
Tăng rau xanh, trái cây, ngũ cốc nguyên hạt: Đây là nguồn cung cấp chất xơ, vitamin và khoáng chất – đặc biệt là kali và magie – giúp điều hòa huyết áp và duy trì chức năng mạch máu.
Hạn chế chất béo bão hòa, thịt đỏ, thực phẩm chế biến sẵn: Các thực phẩm này nếu sử dụng nhiều sẽ làm tăng nguy cơ xơ vữa mạch, bệnh tim mạch và tiểu đường.
Duy trì cân nặng hợp lý và vận động thường xuyên: Thừa cân, ít vận động là những yếu tố quan trọng làm gia tăng nguy cơ BKLN. Vì vậy, kết hợp dinh dưỡng và vận động là "cặp đôi" không thể thiếu.
Kiểm soát đường huyết và mỡ máu thông qua ăn uống: Việc tiêu thụ quá nhiều đường, đồ uống có đường và thực phẩm tinh chế làm tăng nhanh nguy cơ đái tháo đường và bệnh mạch vành.
Lối sống tổng thể lành mạnh: Bên cạnh ăn uống – cần kiểm soát rượu, thuốc lá, stress và ngủ đủ giấc – bởi các yếu tố này ảnh hưởng lớn tới sức khỏe lâu dài.
Cần tăng cường truyền thông để khuyến khích thay đổi rộng rãi trong cộng đồng: việc truyền thông đúng đắn về dinh dưỡng, hỗ trợ người dân xây dựng thói quen mới là rất cần thiết. "Không chỉ người lớn tuổi mới cần quan tâm – người trẻ cũng cần xây dựng thói quen ăn uống lành mạnh ngay từ sớm để phòng bệnh từ nền móng." Cộng đồng, gia đình và hệ thống y tế cần phối hợp hướng dẫn cách chọn thực phẩm, nấu ăn hợp lý và sống năng động hơn. Những thay đổi nhỏ nhưng liên tục sẽ tạo ra hiệu quả lớn về sức khỏe cộng đồng.
Hãy bắt đầu thay đổi từ hôm nay: một bữa ăn nhiều rau – một lần giảm muối – một buổi đi bộ nhanh – đó chính là những bước đi vững chắc để bảo vệ sức khỏe – bảo vệ tương lai.
Thái Tuyền (CDC Lâm Đồng)
Nguồn: Báo sức khỏe&Đời sống