Sự nguy hiểm khi bị hạ đường huyết ở người cao tuổi

Chỉ số đường huyết là gì: Đường ( hay glucose máu ) là nguồn năng lượng chính của cơ thể đồng thời cũng là nguồn nhiên liệu cực kỳ quan trọng và cần thiết cho các cơ quan đặc biệt hệ thần kinh và tổ chức não bộ.

Chỉ số Glucose của người bình thường là bao nhiêu:

Là nguồn năng lượng chính đi nuôi cơ thể, được chuyển hóa từ các loại thực phẩm mà chúng ta cung cấp cho bản thân mỗi ngày. Trong máu của con người luôn có một lượng Glucose nhất định để đảm bảo việc cung cấp năng lượng cho các hoạt động thường ngày:

• 90 - 130 mg/dl (tức 5 - 7,2 mmol/l) ở thời điểm trước bữa ăn.
• Dưới 180 mg/dl (tức 10 mmol/l) ở thời điểm sau ăn khoảng 1 - 2 tiếng.
• 100 - 150 mg/l (tức 6 - 8,3 mmol/l) ở thời điểm trước khi đi ngủ.

Đo chỉ số Glucose của mình ở những khoảng thời gian đo này và đối chiếu chỉ số cho phù hợp để biết mình có mắc bệnh tiểu đường hay không.

Ở người cao tuổi, hạ đường huyết (hay còn gọi hạ đường) rất nguy hiểm thậm chí dẫn đến tử vong, nhất là những người có tiền sử đái tháo đường.

Khi lượng đường trong máu (glucose) thấp bất thường giảm xuống dưới mức 3,9 mmol/l thì bạn đã bị hạ đường huyết.

Hạ đường máu các cơ quan trong cơ thể bị lâm vào tình trạng thiếu năng lượng, các hoạt động bị đình trệ. Dù cơ thể có khả năng huy động năng lượng từ các nguồn khác như từ lipid, protid nhưng cũng chỉ tạm thời và không đủ.

Nếu không được phát hiện sớm, điều trị kịp thời thì có thể gây tổn thương não, thậm chí gây tử vong.

1. Triệu chứng của hạ đường huyết: Khi bị hạ đường huyết người bệnh có biểu hiện như bị đói nhưng nặng hơn nhiều.

- Bệnh nhân có cảm giác đói, run chân tay, vã mồ hôi, hồi hộp đánh trống ngực và lo sợ… Lúc này đo đường máu giảm xuống còn 4-3mmol/l.

- Nặng hơn chút khi đo đường máu giảm xuống còn 3-2mmol/l thì bệnh nhân có biểu hiện yếu ớt, mệt, đau đầu, huyết áp tăng nhanh, nhìn mờ và lơ mơ.

- Ở giai đoạn nặng khi đường máu giảm xuống < 2 mmol/l bệnh nhân co giật, hôn mê.

Đối với người cao tuổi mắc tháo đường thì việc hạ đường huyết rất nguy hiểm. Thậm chí có bệnh nhân bị hạ đường huyết khi ngủ mà không biết. Chỉ khi tỉnh dậy thấy rất mệt mỏi, có cảm giác đói nhưng không ăn được, mồ hôi vã, đau đầu.  Một số bệnh nhân đái tháo đường đang được dùng các thuốc điều trị suy tim, tăng huyết áp… thì các triệu chứng của hạ đường huyết cũng rất mờ nhạt do hầu hết bị thuốc này làm giảm đi rất nhiều hoặc làm mất hoàn toàn các triệu chứng. Khi nghi ngờ bị hạ đường huyết cần phải đo ngay. Nếu đường máu dưới 4mmol/l thì bạn chắc chắn bị hạ đường huyết, cần được điều trị ngay để tránh các biến chứng.

2. Những biến chứng và điều trị khi bị hạ đường huyết

- Bệnh nhân có thể bị hôn mê, bất tỉnh nếu tình trạng hạ đường huyết kéo dài thường xuyên. Ngoài ra, bệnh nhân còn có nguy cơ bị động kinh, mất trí, thậm chí là tử vong nếu không được điều trị sớm.

- Ở người cao tuổi gan giảm khả năng dự trữ glucid, nhất là khi xa bữa ăn. Bởi vậy, khi tiếp cận với môi trường lạnh đột ngột người cao tuổi rất dễ hạ đường huyết. Đột ngột thay đổi hành vi như đứng lên ngồi xuống nhanh, bất ngờ cũng dễ gây hạ đường huyết.

- Để khắc phục các biến chứng, người bệnh không nên thực hiện chế độ ăn quá nghèo glucid với mục đích chữa bệnh; Khi có dấu hiệu hạ đường huyết thì ăn bánh kẹo, uống 1 cốc nước đường hay sữa có đường.

Lấy máu xét nghiệm cho bệnh nhân tại phòng khám Trung tâm Y tế Đà lạt

Điều trị: Hạ đường huyết ở người cao tuổi nguy hiểm hơn so với tăng đường huyết vì chúng có thể khiến bệnh nhân tử vong nếu không xử lý kịp thời.

Lúc này, bác sĩ cho tạm ngừng các thuốc hạ đường huyết, dừng tiêm insulin

Trong trường hợp nặng, cần nhanh chóng đưa người bệnh đến các cơ sở y tế hoặc bệnh viện gần nhất để tiêm truyền glucose vào máu.

Ăn gì để ngừa hạ đường huyết: Chế độ ăn uống có vai trò quan trọng trong phòng ngừa hạ đường huyết. Để phòng hạ đường huyết, người bệnh cần ăn uống điều độ, cân bằng các bữa ăn với lượng carbohydrate mà bác sĩ hoặc chuyên gia dinh dưỡng tư vấn. Ăn đủ lượng carbohydrate trước khi tập thể dục và ăn nhẹ trong lúc tập thể dục nếu cần thiết. Ăn các bữa ăn nhẹ ngay khi lượng đường quá thấp hoặc khi gặp các triệu chứng của bệnh. Người bệnh nên kiểm tra lượng đường huyết dựa trên lịch mà bác sĩ yêu cầu. Khi xuất hiện các triệu chứng nặng của hạ đường huyết, bạn nên nhờ người thân đưa đến cơ sở y tế uy tín gần nhất để được cấp cứu kịp thời, đặc biệt là những bệnh nhân mắc bệnh tiểu đường để tránh gây ra những biến chứng nặng nề, thậm chí tử vong.

3. Cách phòng hạ đường huyết hiệu quả: Để phòng ngừa hiệu quả bệnh, bác sĩ khuyên cả bệnh nhân và người chăm sóc bệnh nhân cần tuân thủ hướng dẫn dưới đây:

- Không được bỏ ăn sáng (dù ăn được ít hay nhiều) đặc biệt ở những người có bệnh mãn tinh, bệnh nền, nằm liệt 1 chỗ hay cơ thể yếu.

- Những bệnh nhân đang dùng thuốc tiểu đường, tiêm insulin phải tuân thủ liều lượng đúng đơn bác sĩ hướng dẫn, tuyệt đối không tự ý bỏ thuốc.

- Bệnh nhân cần phải chủ động theo dõi lượng đường huyết hằng ngày bằng cách ghi sổ chỉ số đường huyết để theo dõi cho những lần kế tiếp

- Hạn chế rượu bia, chất kích thích, thuốc lá, thuốc lào.

- Cần có chế độ dimh dưỡng, khoa học, kết hợp với luyện tập, chơi thể thao vừa với sức khỏe của mình.

- Khám sức khỏe định kỳ để bác sĩ theo dõi, đánh giá điều trị.

KA SUM (CDC Lâm Đồng)