BỘ Y TẾ BAN HÀNH KẾ HOẠCH TRIỂN KHAI CHIẾN DỊCH TIÊM CHỦNG VẮC XIN PHÒNG, CHỐNG DỊCH SỞI NĂM 2024
Ngày 22/8/2024, Bộ Y tế đã ban hành kế hoạch triển khai chiến dịch tiêm chủng vắc xin phòng, chống dịch sởi năm 2024. Với mục tiêu tăng tỷ lệ miễn dịch phòng bệnh sởi trong cộng đồng nhằm chủ động phòng chống dịch bệnh, giảm tỷ lệ mắc và tử vong do bệnh sởi tại các vùng nguy cơ, vùng đang có các ca sởi, dịch sởi xảy ra.
Theo đó, mùa tựu trường đang đến gần, nguy cơ mắc sởi, lây truyền bệnh là rất lớn. Các trường hợp mắc bệnh trong tình trạng nặng hoặc tử vong nằm ở nhóm trẻ chưa được tiêm chủng. Vì vậy, Bộ Y tế phối hợp với WHO và UNICEF tổ chức chiến dịch tiêm chủng sởi nhằm bao phủ vắc xin cho trẻ, phòng tránh nguy cơ mắc bệnh và chuyển nặng.
Theo thống kê của Bộ Y tế, tính từ đầu năm đến nay, Việt Nam đã ghi nhận khoảng 2.000 trường hợp mắc bệnh sởi, trong đó tại Thành phố Hồ Chí Minh ghi nhận hơn 500 ca mắc. Số trường hợp sốt phát ban nghi sởi 2024 cao hơn 6,9 lần, số trường hợp xác định dương tính cao hơn 22,5 lần. Theo Bộ Y tế, sởi và rubella là những bệnh truyền nhiễm nguy hiểm, có thể dẫn đến những biến chứng nghiêm trọng đe dọa tính mạng của trẻ như viêm phổi, viêm màng não… Trước đại dịch, tỷ lệ tiêm mũi 1 vắc xin sởi trên toàn quốc hàng năm đạt trên 95% và tỷ lệ tiêm vắc xin sởi - rubella cho trẻ 18 tháng tuổi đạt trên 90%. Tuy nhiên, do ảnh hưởng của đại dịch COVID-19, chương trình tiêm chủng trên toàn cầu cũng như của Việt Nam bị ảnh hưởng, dẫn tới nhiều trẻ bị lỡ mũi tiêm, trong đó có vắc xin sởi và rubella. Ngoài ra, việc gián đoạn cung ứng tạm thời các vắc xin trong Chương trình tiêm chủng mở rộng một số giai đoạn trong năm 2022 - 2023 đã ảnh hưởng đến tỷ lệ tiêm chủng các vắc xin bao gồm vắc xin sởi và rubella. Nhiều trẻ chưa được tiêm chủng đúng lịch hoặc chưa tiêm đủ các mũi vắc xin trong những năm gần đây dẫn đến nguy cơ các bệnh phòng được vắc xin quay trở lại và tiếp tục ghi nhận các ca mắc mới và các ổ dịch nếu không triển khai quyết liệt và liên tục các biện pháp phòng, chống và kiểm soát dịch, đặc biệt là công tác tiêm chủng vắc xin phòng bệnh.
Tổ chức Y tế thế giới (WHO) đánh giá nguy cơ bùng phát dịch sởi tại Việt Nam là rất cao. WHO cũng khuyến cáo tại các tỉnh, thành có nguy cơ cao và rất cao và những nơi hiện có chùm ca sởi, cần triển khai tiêm chủng chiến dịch. Các tỉnh, thành phố còn lại có nguy cơ thấp và trung bình, cần tổ chức rà soát để tiêm bù, tiêm vét cho trẻ lỡ tiêm do đại dịch. Việc triển khai tiêm chiến dịch và tiêm bù tiêm vét cần được thực hiện khẩn trương để ngăn chặn dịch xảy ra, đặc biệt ở những nơi có chùm ca bệnh không để dịch lan rộng. Do đặc điểm dịch tễ phức tạp của bệnh sởi, bệnh khả năng lây lan nhanh, rộng và phụ thuộc nhiều vào tiêm chủng nên việc tiêm chủng cần triển khai càng sớm càng nhanh càng tốt.
Để chủ động triển khai các biện pháp phòng, chống dịch Sởi đảm bảo kịp thời, hiệu quả và giảm thiểu tối đa nguy cơ lây lan, bùng phát dịch bệnh, Bộ Y tế đề nghị UBND các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương quan tâm, chỉ đạo các đơn vị liên quan tổ chức triển khai thực hiện các nội dung. Cụ thể:
Đối với các tỉnh, thành phố thuộc phạm vi triển khai theo Kế hoạch của Bộ Y tế tại Quyết định số 2495/QĐ-BYT ngày 22/8/2024 cần khẩn trương chuẩn bị, tổ chức chiến dịch tiêm chủng vắc xin phòng, chống dịch sởi năm 2024 trên địa bàn theo Kế hoạch.
Căn cứ tình hình dịch Sởi tại địa phương, tỷ lệ tiêm chủng, năng lực xét nghiệm, điều trị, nguồn lực sẵn có trong phòng, chống dịch..., các tỉnh, thành phố tiếp tục phối hợp với các Viện Vệ sinh dịch tễ, Viện Pasteur thực hiện đánh giá nguy cơ, xác định vùng nguy cơ theo quy mô quận/huyện, xã/phường, rà soát đối tượng, đề xuất bổ sung địa bàn và đối tượng triển khai chiến dịch tiêm chủng vắc xin phòng, chống dịch Sởi trong trường hợp cần thiết. Đồng thời thường xuyên theo dõi chặt chẽ diễn biến tình hình dịch sởi, chủ động tăng cường công tác giám sát, phát hiện sớm và xử lý triệt để các ổ dịch, không để bùng phát trong cộng đồng.
Trong chiến dịch này đối tượng tiêm chủng là trẻ từ 1 đến 10 tuổi tại vùng nguy cơ; nhân viên y tế có nguy cơ tại các cơ sở khám bệnh, chữa bệnh điều trị bệnh nhân sởi chưa được tiêm đủ mũi vắc xin chứa thành phần sởi theo quy định. Theo kế hoạch, chiến dịch dự kiến sẽ bắt đầu từ tháng 9/2024 và được triển khai tại 18 tỉnh với hơn 100 huyện là những vùng nguy cơ đã được đánh giá.
Kim Cúc – Thái Tuyền (CDC Lâm Đồng)