CÔNG TÁC KIỂM DỊCH Y TẾ TẠI LIÊN KHƯƠNG TRƯỚC KHI ĐƯỢC NÂNG CẤP THÀNH CẢNG HÀNG KHÔNG QUỐC TẾ
Công tác kiểm dịch y tế tại các cửa khẩu, đặc biệt là tại các cảng hàng không, đóng vai trò quan trọng trong việc bảo vệ sức khỏe cộng đồng và ngăn chặn sự lây lan của các bệnh truyền nhiễm. Từ năm 2016, khi Cảng Hàng không Liên Khương bắt đầu tiếp nhận các chuyến bay quốc tế từ Vũ Hán, Trung Quốc, Sở Y tế Lâm Đồng đã chỉ đạo Trung tâm Y tế Dự phòng Lâm Đồng, nay là Trung tâm Kiểm soát bệnh tật Lâm Đồng, triển khai nhiều biện pháp kiểm dịch y tế hiệu quả.
Về công tác chỉ đạo điều hành, Trung tâm Kiểm soát bệnh tật Lâm Đồng đã soạn thảo và ký kết các Quy chế như Quy chế phối hợp phòng chống bệnh truyền nhiễm tại Cửa khẩu Liên Khương, đến nay đã cập nhật và ban hành lần thứ 4 (Số 178/KSBT-QCPH ngày 08/3/2022), Quy chế phối hợp (số 87/QC-KSBT ngày 23/01/2024) trong công tác tiếp nhận và vận chuyển người nghi ngờ mắc bệnh truyền nhiễm nhóm A và một số bệnh truyền nhiễm nhóm B tại Cảng hàng không Liên Khương giữa Trung tâm Kiểm soát Bệnh tật Lâm Đồng với Bệnh viện Đa khoa Lâm Đồng và Trung tâm Y tế huyện Đức Trọng. Bên cạnh đó, hàng năm Trung tâm Kiểm soát bệnh tật Lâm Đồng đều được cấp kinh phí để thực hiện đầy đủ các nhiệm vụ như: kiểm dịch người và các chuyến bay quốc tế nhập cảnh, xuất cảnh, giám sát và kiểm soát một số véc tơ và chuột truyền bệnh tại cửa khẩu; phun hóa chất chủ động phòng chống dịch sốt xuất huyết; giám sát an toàn vệ sinh thực phẩm cung cấp trên tàu bay và các hộ kinh doanh tại cửa khẩu Liên Khương. Những năm qua, số lượng tàu bay được kiểm dịch là 2.302 chuyến nhập cảnh, 2.300 chuyến xuất cảnh; số lượng hành khách được kiểm soát thân nhiệt là 971.200 khách nhập cảnh; 306.199 khách xuất cảnh. Các chuyến bay được kiểm dịch xuất phát từ Trung Quốc, Hàn Quốc, Thái Lan và Malaysia.
Về cơ sở vật chất, bộ phận kiểm dịch y tế tại Cảng Hàng không Liên Khương đã được trang bị những cơ sở vật chất tương đối đầy đủ như: khu đặt máy đo thân nhiệt từ xa, phòng cách ly tạm thời, khu cách ly y tế tạm thời và một số vật liệu truyền thông như biển cảnh báo, dây băng cảnh báo, poster truyền thông. Bộ phận kiểm dịch cũng được trang bị máy đo thân nhiệt từ xa, máy phun hóa chất khử khuẩn, màn hình truyền thông…cùng một số trang thiết bị thiết yếu phục vụ công tác chuyên môn.
Theo Thông tư số 17/2021/TT-BYT ngày 09/11/2021 của Bộ Y tế, về Hướng dẫn tiêu chuẩn cơ sở vật chất, trang thiết bị thiết yếu phục vụ hoạt động kiểm dịch y tế tại cửa khẩu, Cảng hàng không Liên Khương được xếp vào nhóm Cấp độ III (<10.000.000 lượt/năm). Căn cứ điều này, Sở Y tế Lâm Đồng đã trình cấp có thẩm quyền phê duyệt định mức trang thiết bị, công cụ… cho công tác kiểm dịch y tế quốc tế trong Quyết định số 72/2023/QĐ-UBND ngày 12/12/2023 về việc Sửa đổi, bổ sung một số điều của Quyết định số 38/2020-UBND ngày 13/11/2020 của Ủy ban Nhân dân tỉnh Lâm Đồng quy định tiêu chuẩn, định mức sử dụng máy móc, thiết bị chuyên dùng tại các cơ quan, đơn vị thuộc phạm vi quản lý của tỉnh Lâm Đồng nhằm ngày càng đáp ứng tốt hơn nữa yêu cầu về cơ sở vật chất, trang thiết bị đảm bảo phục vụ chuyên môn.
Về nhân lực, công tác kiểm dịch y tế quốc tế hiện được chỉ đạo trực tiếp bởi 01 phó Giám đốc Trung tâm kiểm soát bệnh tật tỉnh Lâm Đồng. Ngoài ra, khoa Kiểm dịch y tế quốc tế của Trung tâm Kiểm soát bệnh tật tỉnh Lâm Đồng hoạt động với nhân sự gồm 07 viên chức, trong đó có 01 bác sỹ, 02 y sỹ (đang học cử nhân y tế công cộng), 01 thạc sỹ y tế công cộng, 01 thạc sỹ môi trường, 01 thạc sỹ ngành hóa phân tích và 01 cử nhân y tế công cộng.
Bên cạnh các hoạt động chuyên môn trên, bộ phận kiểm dịch y tế thường xuyên tham gia những hoạt động phối hợp như: họp giao ban liên tịch với các đơn vị tại Đại diện Cảng vụ hàng không Miền Nam tại Liên Khương, thực hiện đầy đủ các quy định tại Thông tư số 13/2019/TT-BGTVT ngày 29/3/2019 của Bộ trưởng Bộ Giao thông vận tải về an ninh an toàn hàng không trong việc đề xuất cấp thẻ cho các công chức, viên chức làm việc tại Cảng; triển khai kịp thời các văn bản, hướng dẫn chỉ đạo của Bộ Y tế về phòng chống dịch Covid-19, đậu mùa khỉ… đối với người nhập cảnh, xuất cảnh tại Cảng hàng không Liên Khương, cung cấp các pano tuyên truyền phòng chống dịch tại cửa khẩu theo chỉ đạo của Bộ Y tế.
Với sự quan tâm chỉ đạo sát sao của Sở Y tế, công tác kiểm dịch y tế tại sân bay Liên Khương đến nay cơ bản đáp ứng được các nhiệm vụ thường quy. Trong trường hợp có dịch bệnh xảy ra hoặc các tình huống bất thường, bộ phận kiểm dịch y tế quốc tế sẽ triển khai kế hoạch dự phòng nhằm huy động nguồn lực trong ngành, sự hỗ trợ của Viện Pasteur Thành phố Hồ Chí Minh, Cục Y tế Dự phòng – Bộ Y tế và các đơn vị liên quan để ứng phó kịp thời.
Bên cạnh những thuận lợi, công tác kiểm dịch y tế tại cửa khẩu Cảng Hàng không Liên Khương cũng đối mặt với không ít thách thức. Đó là sự bất cập khi quy hoạch mới của cảng Hàng không Liên Khương không bố trí Khu vực máy đo thân nhiệt khách xuất cảnh do Nghị định 93/2022/NĐ-CP ngày 07/11/2022 của Chính Phủ không quy định kiểm dịch y tế đối với luồng hành khách xuất cảnh. Bộ phận kiểm dịch y tế quốc tế cũng rất cần sự hỗ trợ của Cục y tế Dự phòng trong việc tập huấn nâng cao năng lực kiểm soát dịch bệnh, khả năng ứng phó trong mọi tình huống khẩn nguy hàng không, tìm kiếm cứu nạn...cho cán bộ làm công tác kiểm dịch cũng như các bộ phận liên quan tại Cảng Hàng không Liên Khương, đồng thời quan tâm đầu tư, hỗ trợ thêm trang thiết bị khi Cảng Hàng không Liên Khương được nâng cấp thành sân bay quốc tế.
Với sự chỉ đạo sát sao của Sở Y tế Lâm Đồng, sự tích cực hoạt động chuyên môn của nhân viên kiểm dịch, cũng như sự phối hợp chặt chẽ giữa các đơn vị liên quan, công tác kiểm dịch y tế tại Cảng Hàng không Liên Khương đã đạt được nhiều kết quả tích cực. Tuy nhiên, bên cạnh những thành tựu, vẫn còn nhiều thách thức cần phải đối mặt, đặc biệt là trong bối cảnh các quy định và điều kiện hoạt động liên tục thay đổi. Để nâng cao hơn nữa hiệu quả công tác kiểm dịch, cần sự hỗ trợ và đầu tư thêm từ các cơ quan cấp trên, cùng với việc tăng cường năng lực cho đội ngũ nhân viên. Với những nỗ lực không ngừng, công tác kiểm dịch y tế tại Cảng Hàng không Liên Khương sẽ tiếp tục đóng góp quan trọng vào việc bảo vệ sức khỏe cộng đồng và phòng chống dịch bệnh trong tương lai.
Thiên Vân (Khoa kiểm dịch y tế quốc tế)